第十三卷:葱 水葱
葱
- 原 葱,一名芤,本草云,草中有孔,故字从孔。一名菜伯,一名和事草,清异录云:葱和羹众味,若药剂必用甘草也,所以文言曰和事草。一名鹿胎。初生曰葱针,叶曰葱青,衣曰葱袍,茎曰葱白,叶中泲曰葱苒。叶温,白与须平,味辛,无毒。有数种,一种冻葱,即冬葱,夏衰冬盛,茎叶气味俱软美,食用、入药最善,分茎栽,莳而无子,人称慈葱,又称大官葱,谓宜上供也。一种汉葱,本草云:一名木葱,其茎粗硬,故有木名。春末开花成丛,青白色,冬即叶枯,亦供食品。胡葱,生蜀郡山谷,状似大蒜而小,形圆皮赤,叶似葱,根似蒜,味如薤,不甚臭,八月种,五月收,一名蒜葱,又名回回葱,茎叶粗硬。茖葱,山葱也,生于山谷,似葱而小,细茎大叶,尔雅云:茖,山葱。疏云,葱生山中者名茖。生沙地者名沙葱。又有一种楼葱,亦冬葱之类,江南人呼为龙角葱、龙爪葱、羊角葱,皮赤,茎上生根,移下种之,每茎上叶出岐如八角,故名。葱白辛,叶温,根须平,主发散。是处皆有,生熟皆可食,更宜冬月,戒多食。四月每朝空心服葱头酒调血气。正月忌食,令人面起游风。生同蜜食,作下利。烧同蜜食,壅气杀人。生合枣食,令人病。合犬、雉肉食,多令人病血。服地黄、常山人忌用。
- 汇考
- 增 礼记 曲礼 葱渫处末。 注 渫,蒸葱也。
- 内则
- 脍,春用葱,秋用芥。
- 脂用葱。
- 切葱若薤,实诸醯以柔之。
- 原 汉书 循吏传 大官园种冬生葱韭菜茹,覆以屋庑,昼夜㸐蕴火,待温气乃生。信臣以为此皆不时之物,有伤于人,不宜以奉供养。
- 后汉书 逸民传 井丹,性清高,未尝修刺候人。建武末,五王皆好宾客,更遣请丹,不能致。信阳侯阴就,以外戚贵盛,乃诡说五王,求钱千万,约能致丹,而别使人要劫之。丹不得已,既至,就故为设麦饭葱叶之食,丹推去之,曰:以君侯能供甘旨,故来相过,何其薄乎。更置盛馔,乃食。
- 增 后汉书 独行传 陆续,诣洛阳诏狱,母至京师,作馈食付门卒以进。续对食悲泣,不能自胜,使者怪而问其故,续曰:母来不得相见,故泣耳。使者大怒,以为狱门吏卒通传意气,召将案之。续曰:因食饷羹,识母所自调和,故知来耳,非人告也。使者问,何以知母所作乎。续曰:母常截肉未尝不方,葱以寸为度,是以知之。
- 晋书 艺术传 佛图澄诫石勒曰:今年葱中有虫,食必害人,可令百姓无食葱也。勒班告境内,慎无食葱,俄而石葱果走。
- 原 梁书 吕僧珍传 僧珍去家久,表求拜墓,高祖欲荣之,使为本州刺使。从父兄子宏以贩葱为业,僧珍既至,乃弃业欲求州官。僧珍曰:吾荷国重恩,无以报效,汝等自有常分,岂可妄求叨越,但当速反葱肆耳。
- 增 唐书 屈突通传 通莅官劲正,有犯法者,虽亲无所回纵。其弟盖为长安令,亦以方严显。时为语曰:宁食三斗艾,不见屈突盖;宁食三斗葱,不逢屈突通。
- 西域传 泥婆罗遣使入献波棱、酢菜、浑提葱。
- 山海经
- 边春之山,多葱、葵、韭。
- 北单之山,无草木,多葱、韭。
- 管子 齐桓公五年北征山戎,出冬葱与戎菽,布之天下。
- 庄子 春月饮酒茹葱,以通五脏。
- 淮南子 君子之于善也,犹采薪者见青葱则拔之。
- 列仙传 阮丘蛆山上种葱,百馀年乃去。
- 汉武内传 西王母曰:仙人上药,有玄都绮葱。
- 春秋元命苞 天门山上有葱,所种畦陇悉著,行人拔取者悉绝,若请神而求,即不拔自出,奇异辛香。
- 四民月令 三月别小葱,六月别大葱,夏葱曰小,冬葱曰大。
- 东观汉记 孔奋,字君鱼,为姑臧长前,长居官数月,辄𦤺赀产。奋在姑臧四岁,财物不增,唯老母极膳,妻子但食葱菜,或嘲奋曰:置脂膏中,不能自润。
- 晋令 居洛阳内,园菜欲以当课者,听其引长流,灌紫葱,可各三亩。
- 广志 休循国居葱岭东,其山多大葱。
- 华阳国志 曹公既与先主语,失言。会天震雷,先主曰:圣人言,迅雷风烈必变,良有以也。曹公亦悔失言,使人窥之,见其拔葱,公曰:大耳公未觉也。其夜先主急去。
- 西河旧事 葱岭在燉煌西八十里,其山高大,上生葱,故曰葱岭。
- 续搜神记 新野赵真家,园中所种葱,未经抽拔,忽一日尽缩入地。后经岁馀,真之兄弟自相分散。
- 酉阳杂俎 山上有葱,下有银。
- 清异录 盘盏葱,赵、魏间有之,几如拄杖,粗但盈尺耳。
- 集藻
- 赋散句
- 增 宋 谢灵运 撰征赋 寒葱摽倩以凌阴。
- 七言绝句
- 原 宋 陆游 葱 瓦盆麦饭伴邻翁,黄菌青蔬放箸空,一事尚非贫贱分,芼羹僭用大官葱。
- 诗散句
- 增 宋 苏轼 总角黎家三小童,口吹葱叶送迎翁。
- 章淳 井丹已厌尝葱叶,庾亮何劳惜薤根。
- 唐 曹唐 陇上沙葱叶正齐。
- 原 宋 陈师道 已办煮饼烧油葱。
- 增 元 耶律楚材 匀和豌豆揉葱白。
- 别录
- 原 种植 子味辛,色黑,作三瓣状,有皱纹。收取阴乾,若令浥湿则不生,留春月调畦种。良地三剪,薄地再剪,剪宜平旦,避热,宜与地平,勿太深、太高,八月止,不止则无袍而损白。凡栽葱,晒稍蔫,将冗须去净,疏行密排,猪鸡鸭粪和粗糠壅之,不拘时,冬葱暑种则茂。
- 吴下田家志 种葱宜甲子、甲申、己卯、辛未、辛巳、辛卯。
- 千金月令 冬至日取葫芦盛葱根茎汁,埋于庭中,夏至发开,尽为水。以渍金、玉、银、石青各三分,自消,暴乾如饴,可休粮,久服神仙,名曰金液浆。
附录 水葱
- 增 丹铅总录 水葱,生水中,如葱而中空,又名翠菅,此草可为席。
- 集藻
- 诗散句
- 增 唐 王维 水惊波兮翠菅靡。